Šoškiću rok od tri dana da razjasni optužbe protiv Katnića i Lazovića

Libertas objavljuje rješenje Višeg suda u Podgorici kojim je specijalnom tužiocu Milošu Šoškiću na ispravku vraćena optužnica protiv bivšeg glavnog specijalnog tužioca Milivoja Katnića i nekadašnjeg visokog policijskog funkcionera Zorana Lazovića.

Vijeće suda, na čelu sa sudijom Zoranom Radovićem, to je, objavio je juče Libertas, uradilo dva mjeseca nakon kontrole optužnice protiv Katnića i Lazovića.

Shodno sudskom rješenju, tužilac Šoškić je obavezan da za tri dana ispravi nedostatke u tom tužilačkom aktu.

Šoškić, po čijem su nalogu uhapšeni 14. aprila prošle godine, optužio je Katnića i Lazovića da su počinili krivična djela stvaranje kriminalne organizacije, zloupotreba službenog položaja i nedozvoljeno držanje i nošenje oružja i eksplozivnih materija. Osim tih, Lazoviću je na teret stavio i pranje novca.

VIŠI SUD U PODGORICI

SPECIJALNO ODJELJENJE

Kvso. 36/24

Dana, 23.01.2025. godine  

VIŠI SUD U PODGORICI, u vijeću sastavljenom od predsjednika suda - sudije Zorana Radovića, kao predsjednika vijeća i sudija Nenada Vujanovića i Vesne Kovačević kao članova vijeća, u krivičnom predmetu protiv okrivljenih Zorana Lazovića i Milivoja Katnića, zbog krivičnog djela - stvaranje kriminalne organizacije iz čl. 401a stav 1 u vezi st. 6 Krivičnog zakonika Crne Gore i dr, u postupku kontrole zakonitosti i opravdanosti optužnice Specijalnog državnog tužilaštva Crne Gore Kt-S. br.117/23 od 11.10.2024. godine, nakon održanog ročišta, odlučujući na osnovu čl.293 st.1 i 6 Zakonika o krivičnom postupku Crne Gore, dana 23.01.2025. godine, donio je        

RJEŠENJE

VRAĆA  SE  optužnica  Specijalnog  državnog  tužilaštva  Crne  Gore  Kt-S. br.117/23 od 11.10.2024. godine, kojom se okrivljenom Zoranu Lazoviću stavlja na teret da je izvršio krivična djela stvaranje kriminalne organizacije iz člana 401a st. 1 u vezi st. 6 Krivičnog zakonika Crne Gore, zloupotreba službenog položaja iz člana 416 st.1 Krivičnog zakonika Crne Gore, zloupotreba službenog položaja iz člana 416 st. 1 u vezi člana 23 st. 2 Krivičnog zakonika Crne Gore, produženo krivično djelo pranje novca iz člana 268 st. 1 u vezi člana 49 Krivičnog zakonika Crne Gore, i produzeno krivično djelo nedozvoljeno držanje i nošenje oružja i eksplozivnih materija iz člana 403 st. 2 u vezi st. 1 u vezi čl. 49 Krivičnog zakonika Crne Gore, a okrivljenom Milivoju Katniću krivično djelo stvaranje kriminalne organizacije iz člana 401a st. 2 u vezi st.1 i 6 Krivičnog zakonika Crne Gore, dva krivična djela zloupotreba službenog položaja iz člana 416 st. 1 u vezi člana 23 st. 2 Krivičnog zakonika Crne Gore i nedozvoljeno držanje i nošenje oružja i eksplozivnih materija iz člana 403 st. 1 Krivičnog zakonika Crne Gore, kako bi se ispravili nedostaci u optužnici, u roku od 3 dana od dana kad je nadležnom tužiocu odluka saopštena, na način bliže opisan u obrazloženju ovog rješenja.

Protiv ovog rješenja nije dozvoljena žalba.  

Obrazloženje  

Optužnicom Specijalnog državnog tužilaštva Crne Gore Kt-S. br.117/23 od 11.10.2024. godine, okrivljenom Zoranu Lazoviću stavljeno je na teret izvršenje krivičnih djela stvaranje kriminalne organizacije iz člana 401a st. 1 u vezi st. 6 Krivičnog zakonika Crne Gore, zloupotreba službenog položaja iz člana 416 st. 1 Krivičnog zakonika Crne Gore, zloupotreba službenog položaja iz člana 416 st. 1 u vezi člana 23 st. 2 Krivičnog zakonika Crne Gore, produženog krivičnog djela pranje novca iz člana 268 st. 1 u vezi člana 49 Krivičnog zakonika Cme Gore i produženog krivičnog djela nedozvoljeno držanje i nošenje oružja i eksplozivnih materija iz člana 403 st. 2 u vezi st. 1 u vezi čl. 49 Krivičnog zakonika Crne Gore, dok je okrivljenom Milivoju Katniću stavljeno na teret izvršenje krivičnih djela stvaranje kriminalne organizacije iz člana 401a st. 2 u vezi st. 1 i st. 6 Krivičnog zakonika Crne Gore, dva krivična djela zloupotreba službenog položaja iz člana 416 st. 1 u vezi člana 23 st. 2 Krivičnog zakonika Crne Gore i nedozvoljeno držanje i nošenje oružja i eksplozivnih materija iz člana 403 st. 1 Krivičnog zakonika Crne Gore.

Shodno članu 293 st.1 Zakonika o krivičnom postupku, Specijalno državno tužilastvo dostavilo je ovom sudu dana 11.10.2024. godine, optužnicu Kt.S br.117/23 od 11.10.2024. godine, radi kontrole i potvrđivanja.

Na osnovu člana 293 st. 3 Zakonika o krivičnom postupku pred ovim sudom je u dane 08.11.2024. godine i 29.11.2024. godine, održano ročište radi ispitivanja i ocjene zakonitosti i opravdanosti citirane optužnice.

Na ročište su pristupili specijalni tužioci Miloš Šoškić i Zoran Vučinić, okrivljeni Zoran Lazović i njegovi branioci adv. Nikola Martinović, adv. Zoran Piperović i adv. Stefan Jovanović, okrivljeni Milivoje Katnić i njegov branilac adv. Kovačević Spasoje.

Nakon uvida i razmatranja cjelokupnih spisa predmeta, sud je našao da je:

- trebalo odlučiti kao u dispozitivu rješenja.

Naime, optužnicom koja je predmet kontrole, okrivljenim Zoranu Lazoviću i Milivoju Katniću je u tački I stavljeno na teret izvršenje krivičnog djela stvaranje kriminalne organizacije i to okrivljenom Lazoviću radnja izvršenja iz člana 401a st. 1 u vezi st. 6 Krivičnog zakonika Crne Gore, a okrivljenom Milivoju Katniću radnja izvršenja iz člana 401a st. 2 u vezi st. 1 i 6 Krivičnog zakonika.

U tački I optužnice se između ostalog navodi: "U toku 2020. godine, u Crnoj Gori, svjesni svojih djela čija su izvršenja htjeli i znajući da su njihova djela zabranjena, okrivljeni Zoran Lazović, kao pomoćnik direktora Uprave policije za Sektor za borbu protiv organizovanog kriminala i korupcije, organizovao kriminalnu organizaciju, koja je djelovala do i tokom 2022. godine, čiji su pripadnici od organizovanja i tokom djelovanja, postali okrivljeni Milivoje Katnić i optuženi Saša Čađenović i Petar Lazović, kao i druga za sada neidentifikovana lica"...  

Odredbom člana 292 st.1 tacka 2 ZKP-a je propisano da optužnica sadrži: opis djela iz kojeg proizilaze zakonska obilježja krivičnog djela, vrijeme i mjesto izvršenja krivičnog djela, predmet na kojem je i sredstvo kojim je izvršeno krivično djelo, kao i druge okolnosti potrebne da se krivično djelo što tačnije odredi.

Dakle, jedan od bitnih elemenata opisa krivičnog djela sadržanog u optužnici je vrijeme izvršenja krivičnog djela, koje je potrebno da se što tačnije odredi, imajući u vidu vezanost suda činjeničnim opisom djela u smislu odredbe člana 295 ZKP-a, te značaj vremena izvršenja krivičnog djela za primjenu niza instituta krivičnog materijalnog prava  (uračunljivost, vinost, zastarjelost krivičnog gonjenja itd.).

Citirano vrijeme izvršenja krivičnog djela stvaranje kriminalne organizacije iz člana 401a Krivičnog zakonika, opisano u tački I optužnice po nalaženju suda je nejasno i protivrječno. lz citiranog opisa proističe da je okrivljeni Zoran Lazović u Crnoj Gori organizovao kriminalnu organizaciju u toku 2020. godine, koja je djelovala do i tokom 2022. godine, a čiji su pripadnici od organizovanja i tokom djelovanja postali okrivljeni Milivoje Katnić, optuženi Saša Čađenović i Petar Lazović, kao i druga za sada neidentifikovana lica. Nejasno je, da Ii je kriminalna organizacija stvorena na početku 2020. godine iii nekom drugom dijelu te godine, imajući u vidu da godina kalendarski traje od 01. januara do 31. decembra, do kada je ona djelovala, da Ii tokom čitave 2022. godine ili u jednom dijelu te godine, te kada su okrivljeni Milivoje Katnić, te optuženi Saša Čađenović i Petar Lazović postali članovi kriminalne organizacije. Ovo posebno kod činjenice da shodno članu 401a st. 6 KZ CG za postojanje krivičnog djela stvaranje kriminalne organizacije je neophodno da ona ima tri ili više lica, dakle najmanje tri lica, te je ostalo nejasno kada je organizacija koju je organizovao okrivljeni Zoran Lazović stekla svojstvo kriminalne    organizacije u smislu odredbe člana 401a st. 6 KZ CG, odnosno od kada su vremenski u njenom sastavu djelovala tri pripadnika. Osim toga, iz odredbe člana 292 ZKP-a koja reguliše sadržaj optužnice (ime i prezime okrivljenog sa ličnim podacima-čl. 292 st. 1 tačka 1 ZKP-a), izvodi se zaključak da se optužnica ne može podnijeti protiv NN lica. U konkretnom slučaju optužnica je podnijeta protiv dva lica, ali se kao pripadnici kriminalne organizacije navode "i druga za sada neidentifikovana lica" iako u spisima predmeta, niti u obrazloženju optužnice nema bilo kakve naznake o postojanju neidentifikovanih pripadnika kriminalne organizacije, posebno imajući u vidu da su tokom istrage saslušani brojni svjedoci zaposleni u policiji i Specijalnom državnom tužilaštvu, a čiji je rad vezan za pozicije koje su u policiji i tužilaštvu pokrivali okrivljeni Zoran Lazović i Milivoje Katnić, te optuženi Saša Čađenović i Petar Lazović. Nadalje, prema činjeničnom opisu krivičnog djela iz tačke I optužnice, okrivljeni Milivoje Katnić, kao glavni specijalni tužilac je takođe postao pripadnik kriminalne organizacije koja je djelovala "do i tokom 2022. godine". lz ovakvog činjeničnog određenja se izvodi zaključak da je okrivljeni Milivoje Katnić bio pripadnik kriminalne organizacije koju je organizovao okrivljeni Zoran Lazović tokom čitave kalendarske 2022. godine, uprkos činjenici koja proističe iz spisa predmeta, da je njemu funkcija glavnog specijalnog tužioca prestala u februaru 2022. godine, što dodatno čini optužnicu nerazumljivom.  

Nadalje, u činjeničnom opisu djela iz tačke I dispozitiva optužnice, navodi se da je kriminalna organizacija "imala za cilj vršenje krivičnih djela zloupotreba službenog položaja iz člana 416 Krivičnog zakonika Crne Gore, za koja se po zakonu može izreći kazna zatvora u trajanju od 4 godine ili teža kazna i to nepreduzimanjem krivičnog gonjenja prema istaknutim članovima te i svoje kriminalne organizacije, a radi sticanja nezakonite dobiti i moći..." Dakle, cilj kriminalne organizacije je bio da se putem vršenja krivičnih djela zloupotreba službenog položaja iz člana 416 st.1 KZ CG stekne dobit i moć. Stanovište pravne teorije i sudske prakse je da pojam dobiti u okviru kriminalne organizacije podrazumijeva sticanje profita tj. koristi u novcu i drugim vrijednostima vršenjem krivičnih djela iz plana kriminalne organizacije, a sve radi značajnog povećanja profita odnosno dobiti kriminalne organizacije. Dobit se odnosi kako na organizatora kriminalne organizacije, tako i na pripadnike kriminalne organizacije. U konkretnom slučaju, dobit za pripadnike kriminalne organizacije nije konkretizovana u činjeničnom opisu djela iz člana 401a obuhvaćenog tačkom I dispozitiva optužnice, niti se u opisu krivičnih djela zloupotreba službenog položaja iz člana 416 st.1 Krivičnog zakonika Crne Gore, sadržanih u tačkama II, Ill i IV optužnice navodi da su Zeran Lazović izvršenjem krivičnog djela zloupotreba službenog položaja iz člana 416 st. 1 Krivičnog zakonika Crne Gore (tačka II optužnice), Zoran Lazović i Milivoje Katnić izvršenjem krivičnog djela zloupotreba službenog položaja iz člana 416 st. 1 u vezi čl. 23 st. 2 Krivičnog zakonika Crne Gore (tačka III optužnice), te Milivoje Katnić izvršenjem krivičnog djela zloupotreba službenog položaja iz člana 416 st.1 u vezi čl. 23 st. 2 Krivičnog zakonika Crne Gore (tačka IV optužnice), stekli imovinsku korist, što dodatno doprinosi nerazumljivosti optužnice.  

U odnosu na krivično djelo zloupotreba službenog položaja iz člana 416 st. 1 Krivičnog zakonika Crne Gore, opisano u tački II optužnice, koje se stavlja na teret okrivljenom Zoranu Lazoviću, u činjeničnom opisu djela se između ostalog navodi da je isti "protivpravnim iskorišćavanjem svog službenog položaja pribavio korist pripadnicima kriminalne organizacije Radoja Zvicera - Veljku Belivuku, Marku Miljkoviću iz Republike Srbije, na način što je od pomoćnika direktora Uprave policije za Sektor kriminalističke policije Enisa Bakovića tražio da se ukine zabrana ulaska u Crnu Goru pripadnicima kriminalne organizacije iz Republtke Srbije Veljku Belivuku i Marku Miljkoviću, lažno mu prikazujući da je to neophodno za operativni rad na predmetu organizovanog kriminala, iako je znao da im se zabrana ukida na zahtjev Radoja Zvicera, organizatora kriminalne organizacije sa kojom je njegova kriminalna organizacija ostvarivala saradnju"... Dakle, za okrivljenog Zorana Lazovića se u odnosu na krivično djelo iz tačke II optužnice opisuje, da je isto izvršio protivpravnim iskorišćavanjem svog službenog položaja, kao jednog od tri oblika radnje izvršenja krivičnog djela iz clana 416 KZ CG, osim prekoračenja granica svog službenog položaja i nevršenja svoje službene dužnosti. Opšteprihvaćeni je stav pravne teorije i sudske prakse da iskorišćavanje službenog položaja postoji kada se taj položaj koristi ne zbog interesa službe, odnosno ostvarivanje njenih ciljeva, već radi ostvarivanja nekog sopstvenog interesa iii interesa trećeg lica, ili na štetu interesa nekog lica. U konkretnom slučaju, okrivljeni Lazović je bio pomoćnik direktora Uprave policije za Sektor za suzbijanje organizovanog kriminala i korupcije, dok je Enis Baković bio pomoćnik Uprave policije za Sektor kriminalističke policije. lz iskaza svjedoka Enisa Bakovića slijedi, da je 2018. godine Veljku Belivuku i Marku Miljkoviću u aplikaciju "Granica" unijeta operativna mjera "BIL", obzirom da su postojali podaci da su oni pripadnici organizovane kriminalne grupe "Kavač", pri čemu je operativna mjera "BIL" predstavljala napomenu u sistemu koja znači da ukoliko se lica za koje je unijeta ova operativna mjera pojave na granici, o tome se obavještava Sektor kriminalističke policije, a onda se u tom sektoru donosi odluka da Ii će se ta lica pustiti da uđu u Cmu Goru ili će im se uručiti rješenje o zabrani ulaska u Crnu Goru, za čije donošenje je nadležan Sektor granične policije. Dakle, iz iskaza ovog svjedoka se utvrđuje, da u odnosu na Veljka Belivuka i Marka Miljkovića Sektor granične policije nije donio rješenje o zabrani ulaska u Crnu Goru, već unio odgovarajuću napomenu u sistemu, u aplikaciji "Granica". Odredbom čclana 8 st. 1 tačka 9 Zakona o strancima ("SI.list CG", br.12/2018, 3/2019, 86/2022), propisano je, da se strancu neće dozvoliti ulazak u Crnu Goru, aka to zahtijevaju razlozi nacionalne, odnosno unutrašnje bezbjednosti iii javnog zdravlja. Nadalje, stav 2 člana 8 istog zakona propisuje da u slučaju iz stava 1 ovog člana organ uprave nadležan za policijske poslove donosi rješenje o zabrani ulaska. Dovođenjem u vezu ovih zakonskih odredbi sa iskazom svjedoka Bakovića, dolazi se do zaključka da rješenje o zabrani ulaska u Crnu Goru u odnosu na Veljka Belivuka i Marka Miljkovića nije donijeto. Ova proističe i iz svjedočkog iskaza Veska Damjanovića, koji je u to vrijeme bio vršilac dužnosti direktora Uprave policije. Kod takvog činjeničnog stanja, nejasno je činjenično određenje u odnosu na krivično djelo iz tačke II optužnice, da je okrivljeni Zoran Lazović od pomoćnika direktora Uprave policije za Sektor kriminalističke policije Enisa Bakovića tražio da se ukine zabrana ulaska u Crnu Goru pomenutim pripadnicima kriminalne organizacije iz Repubike Srbije, kada rješenje o zabrani ulaska ovih lica u Crnu Goru, u smislu citiranih odredbi Zakona o strancima, nikad nije ni donijeto.

Nadalje, okrivljenom Zoranu Lazoviću se u tački V optužnice stavlja na teret izvršenje produženog krivicnog djela pranje novca iz člana 268 st. 1 u vezi čl. 49 st.1 Krivičnog zakonika Crne Gore, koje očigledno nije proisteklo iz kriminalnog plana sadržanog u tački I optužnice, u bitnom da je lažno prikazao činjenice o porijeklu novca za koji je znao da je pribavljen kriminalnom djelatnošću, tako što je suprotno članu 23 stav 2 Zakona o sprečavanju korupcije u izvještajima koje je podnosio Agenciji za sprečavanje korupcije, za 2021. godinu, 2022. godinu i 2024. godinu, lažno prikazivao da je tokom tih godina ostvarivao prihode od poljoprivrede od po 2.500 eura, u mjesecima bliže označenim dispozitivom optužnice, suprotno bliže navedenim zakonskim odredbama, iako nije ispunjavao uslove propisane Zakonom o poljoprivredi i ruralnom razvoju i od poljoprivrede nije ostvarivao bilo kakve prihode, "već je na taj nalin lažno prikazivao porijeklo novca pribavljenog kriminalnom djelatnošću - izvršenjem krivičnog djela stvaranje kriminalne organizacije iz čl. 401a stav 1 u vezi st. 6 Krivičnog zakonika Crne Gore, opisanim pod tačkom I optužnice..."

Međutim, činjenični opis krivičnog djela stvaranje kriminalne organizacije iz člana 401a st. 1 u vezi st. 6 Krivičnog zakonika ne sadrži opis pribavljanja novca izvršenjem tog krivičnog djela, već se uopšteno navodi da je kriminalna organizacija "imala za cilj vršenje krivičnih djela zloupotreba položaja iz čl. 416 Krivičnog zakonika Crne Gore za koja se po zakonu može izreći kazna zatvora u trajanju od četiri godine ili teža kazna i to nepreduzimanjem krivičnog gonjenja prema istaknutim članovima te i svoje kriminalne organizacije, a radi sticanja nezakonite dobiti..." pri čemu se ne predstavlja kroz činjenični opis djela iz tačke I optužnice, način sticanja dobiti-novca pribavljenog djelovanjem te kriminalne organizacije, te je ostalo nejasno ako je okrivljeni Lazović Zoran lažno prikazivao porijeklo novca pribavljenog kriminalnom djelatnošću-izvršenjem krivičnog djela iz tačke I optužnice. Ovo doprinosi dodatnoj nejasnoći optužnice Specijalnog državnog tužilastva Kt.S br.117/23 od 11.10.2024. godine, koja je predmet kontrole krivičnog vijeća.

Imajući u vidu navedeno, te kako se predmetna optužnica nije mogla ispitati zbog zapaženih nedostataka, to je istu bilo neophodno vratiti kako bi se otklonili navedeni nedostaci optužnice.

Zastupnik optužbe je dužan u roku od 3 dana od kada mu je saopštena odluka ovog vijeća, postupiti na način kako je to prethodno predstavljeno, nakon čega ce krivično vijeće ovog suda biti u mogućnosti da ispita i ocijeni zakonitost i opravdanost optužnice.

Na osnovu izloženog, odlučeno je kao u dispozitivu rješenja.          

PREDSJEDNIK SUDA-VIJEĆA.

Zoran Radović