EK: Dokazi o policijskoj torturi objelodanjeni, ali sudskih procesa nema

Crna Gora mora pojačati napore u sprovođenju efikasnih, djelotvornih i nezavisnih istraga u cilju rješavanja slučajeva policijske torture i nezakonite upotrebe prinudnih mjera. Nakon što su u medijima procurili dokazi o policijskoj torturi, ministar unutrašnjih poslova je suspendovao četiri policajca iz jedinice za specijalnu operativnu podršku, koji su osumnjičeni za iznuđivanje iskaza upotrebom ozbiljnog nasilja. Međutim, do sada nije preduzet nikakav sudski postupak.

To se navodi u izvještaju Evropske komisije, koji je danas objavljen, a koji se odnosi na period od juna prošle do juna ove godine.

Evropska komisija je u tom dokumentu, pored ostalog, ocijenila da Crna Gora nije napredovala u polju vladavine prava, ključnom stubu u procesu pristupnih pregovora za napredovanje ka članstvu u Evropskoj Uniji.

“Crna Gora ostaje umjereno spremna za primjenu pravne tekovine EU i evropskih standarda u oblasti pravosuđa i osnovnih prava, ali je u cjelini ostvarila ograničen napredak. Nije postignut napredak u reformi pravosuđa, do sada najizazovnijoj oblasti vladavine prava. Pravosudni sistem je nastavio da se suočava s dubokom institucionalnom krizom koja je rezultirala slabim rukovodstvom i upravljanjem, nedostatkom strateške vizije i lošim planiranjem, što utiče na sposobnost države da sprovodi pravdu”, piše u izvještaju.

Osim toga, navodi se, sistem je, pored ostalih slabosti, i dalje pogođen pitanjima odgovornosti.

Foto: Libertaspress/Savo Prelević

“Crna Gora nastavlja da ispunjava svoje obaveze u oblasti osnovnih prava prema međunarodnim instrumentima i zakonodavstvu koje reguliše ljudska prava. Zakon o Sudskom savjetu i sudijama i Zakon o državnom tužilaštvu ostaje da se dopuni u skladu s pravnom tekovinom EU i evropskim standardima. Potpuna i efikasna zaštita novinara i drugih medijskih radnika nastavlja da se poboljšava, ali tek treba da budu postignuti opipljivi rezultati na starim slučajevi napada”, upozorava Evropska komisija.

Smatraju da je Crna Gora postigla određeni nivo pripremljenosti u borbi protiv korupcije.

“Postignut je ograničen napredak. Korupcija, uključujući korupciju na visokom nivou, ostaje pitanje koje zabrinjava i preovlađuje u mnogim oblastima, uključujući i državne strukture. Crna Gora nije dovoljno unaprijedila svoj zakonodavni i strateški okvir za prevenciju i borbu protiv korupcije u skladu s pravnom tekovinom EU i evropskim i međunarodnim standardima. Nekoliko slučajeva korupcije visokog profila je pod istragom. Crna Gora i dalje treba da pokaže strog i nedvosmislen odgovor krivičnog pravosuđa na ovu opasnu pojavu”, piše u izvještaju.

Što se tiče borbe protiv organizovanog kriminala i korupcije na visokom nivou, Specijalno tužilaštvo je, smatraju u Evropskoj komisiji, žustro postupilo u pokretanju nekoliko istraga visokog profila, “koji izgleda da ukazuju na duboku infiltraciju korupcije i organizovanog kriminala u državne strukture, uključujući najviši nivo pravosuđa i organa za sprovođenje zakona”.

“Pravosudni sistem Crne Gore treba da pokaže snažan, strog, dosljedan i nedvosmislen odgovor. Crna Gora mora dodatno da poboljša bilans rezultata u istragama, krivičnom gonjenju, pravosnažnim presudama i oduzimanju imovine u borbi protiv organizovanog kriminala i korupcije na visokom nivou. Treba sprovesti odvraćajuću i efikasniju politiku krivičnih sankcija i reagovanja krivičnog pravosuđa kako bi se izbjegla percepcija nekažnjivosti. Treba poboljšati efikasno i sistematsko korištenje finansijskih istraga i zapljene i oduzimanja imovine. Napori u ovoj oblasti politike prvenstveno bi trebalo da budu usmjereni na one sektore koji su najranjiviji na korupciju”, piše u izvještaju.

Najranjivije grupe i dalje izložene diskriminaciji i mržnji

U oblasti osnovnih prava, navodi se u tom dokumentu, “zakonodavni i institucionalni okvir je, uglavnom, uspostavljen”.

“Crna Gora nastavlja da u velikoj mjeri ispunjava svoje međunarodne obaveze u pogledu ljudskih prava. Međutim, potrebni su dodatni napori da se ovaj okvir u potpunosti implementira. Neophodne su izmjene postojećih zakonskih rješenja, posebno u oblasti nediskriminacije. Izvještajni period je i dalje bio obilježen polarizacijom i podjelama. Najranjivije grupe u društvu, uključujući Rome i Egipćane, osobe sa invaliditetom i LGBTIQ, i dalje su bile izložene diskriminaciji, govoru mržnje i zločinima iz mržnje”, upozorili su iz Evropske komisije.

Trend porasta broja femicida, s nedovoljnim odgovorom vlasti, i slučajevi javno izražene mizoginije, rodno zasnovanog nasilja i nasilja nad djecom, piše u izvještaju, i dalje su ozbiljni razlozi za zabrinutost.