Beranac Vujadin Dobrašinović (59) uhapšen je danas nakon što je na njegovom imanju u mjestu Gornje Zaostro nezakonito postavljeno spomen-obilježje četničkom komandantu iz Drugog svjetskog rata Pavlu Đurišiću, poznatom po saradnji sa okupatorima i masakrima nad civilima, saznaje Libertas.

Statua u prirodnoj veličini je montirana na betonski postament, a otkrivena je u neposrednoj blizini mjesta gdje se održava sabor uz prisustvo mještana i poštovalaca četničkog pokreta.

Policija je, prije nego je uhapsila Dobrašinovića, izašla na lice mjesta gdje je obavila uviđaj.

O zatečenom stanju su, saopšteno je iz policije, obavijestili Osnovno državno tužilaštvo u Beranama i Više državno tužilaštvo u Bijelom Polju, kao i Ministarstvo kulture i medija i Sekretarijat za kulturu Opštine Berane.

"A u cilju preduzimanja radnji iz njihove nadležnosti“, piše u saopštenju.

Inspektor Ministarstva kulture i medija je, navode, u prisustvu policije izvršio inspekcijski nadzor i o tome sačinio zapisnik.

Iz policije su kasnije saopštili da će inspektor za kulturna dobra donijeti rješenje za sprovođenje konkretnih zakonskih mjera i radnji u vezi sa nezakonitim podizanjem spomen-obilježja Pavlu Đurišić, o čemu ih je obavijestilo Ministarstvo kulture i medija.

"Policija je nakon sprovedenih mjera i radnji na osnovu kojih je nadležni državni tužilac ocijenio da se radi o krivičnom djelu za koje se gonjenje preduzima po službenoj dužnosti, uhapsila V.D. zbog sumnje da je počinio krivično djelo iz člana 411a Krivičnog zakonika Crne Gore – povreda i nedozvoljeno podizanje spomen obilježja“, piše u saopštenju policije.

Prije nego su podnijeli krivičnu prijavu protiv Dobrašinovića, policija je prikupila obavještenja od više osoba i pretresla stan i druge prostorije koje koristi taj osumnjičeni.

"On će, uz krivičnu prijavu, u zakonskom roku biti sproveden u Osnovno državno tužilaštvo na dalju nadležnost. Službenici Uprave policije nastavljaju preduzimanje i drugih mjera i radnji povodom ovog događaja“, navodi se u saopštenju.

Zbog podizanja spomenika Pavlu Đurišiću, danas je reagovalo više nevladinih organizacija, građanskih aktivista i političkih partija.

Milatović: Bez odlaganja ukloniti spomenik

“Podizanje spomen-obilježja osobi koja simbolizuje fašističku kolaboraciju, etničku i vjersku mržnju i masovne zločine nad civilima, pokušaj je rehabilitacije ideologije koja je u suprotnosti s temeljnim vrijednostima antifašističke Crne Gore”, kazao je danas predsjednik države Jakov Milatović.

On je pozvao nadležne institucije da "odmah preduzmu sve zakonske mjere, utvrde odgovornost i bez odlaganja uklone spomenik komandantu četničkog pokreta i ratnom zločincu Pavlu Đurišiću".

Milatović Foto: Libertas Press/Savo Prelević

"Antifašizam nije samo istorijska činjenica, on je živo i važeće opredjeljenje naše države, jasno utemeljeno u Ustavu i zakonima", naveo je Milatović.

Crna Gora, smatra on, mora pokazati da je dosljedna u odbrani svojih temeljnih antifašističkih vrijednosti.

Lutovac: Pokušaj dodatne polarizacije društva

“Spomenik Pavlu Đurišiću postavljen je bez prethodnog obavještenja nadležnih institucija i mimo zakonskih procedura”, saopštio je predsjednik Opštine Berane Đole Lutovac koji očekuje hitnu reakciju nadležnih organa kako bi spomenik bio uklonjen.

Lutovac je naveo da najoštrije osuđuje postavljanje spomenika Đurišiću i ocijenio da to nije samo čin kršenja zakona, već i pokušaj dodatne polarizacije društva.

"Ovakvo postupanje predstavlja grubo kršenje propisa koji jasno definišu da se spomen-obilježja mogu podizati isključivo u skladu sa programom koji donosi Skupština opštine, uz prethodnu saglasnost nadležnog organa državne uprave zaduženog za poslove kulture", kazao je Lutovac.

Pored toga što se, naveo je on, radi o nezakonitom aktu, “riječ je i o djelu za koje su propisane krivične sankcije, uključujući i kaznu zatvora za svakoga ko organizuje ili postavi spomen-obilježje bez odobrenja".

"Važno je naglasiti da ovaj čin ne predstavlja samo flagrantno kršenje zakona, već i pokušaj dodatne polarizacije našeg ionako podijeljenog društva", rekao je Lutovac.

Berane je, naveo je on, grad koji pripada svim građanima, bez obzira na njihovu nacionalnu, vjersku ili ideološku pripadnost.

"Naša je obaveza da čuvamo društveni mir, poštujemo zakone i njegujemo istorijsku istinu", naveo je Lutovac.

Spomenik dva puta postavljan, pa rušen

Iz Ministarstva kulture je, ranije danas, Televiziji Vijesti rečeno da su poslali inspektora koji treba da utvrdi stanje na terenu, a budući da nijesu dali nikakvu saglasnost za podizanje spomenika, najvjerovatnije će izdati nalog Opštini Berane da ga ukloni.

Crna Gora je Zakonom o spomen-obilježjima obavezana da spriječi njihovo podizanje licima koja su propagirala fašizam, nacizam i šovinizam ili bila saučesnici u ratnim zločinima.

Iz ministarstva su, pišu Vijesti, ranije upozoravali da bi svaki pokušaj rehabilitacije četničkog pokreta kroz spomeničku simboliku predstavljao direktno kršenje zakona i Ustava Crne Gore, koji se temelji na antifašističkoj borbi.

"U Gornjem Zaostru je 2002. bio postavljen postament Đurišiću, a 2013. i spomen-kompleks, ali su oboje ubrzo nakon postavljanja srušeni. Takozvani Vojvodski savjet ujedinjenog ravnogorskog pokreta 2017. pokrenuo je inicijativu da se Đurišiću podignu spomenici u Beranama i Zaostru, a 2019. je aktuelni potpredsjednik Vlade Budimir Aleksić (Nova srpska demokratija), a tada poslanik, pozvao Dragoslava Šćekića (Socijalistička narodna partija), u tom trenutku prvog čovjeka Berana, da ta opština podigne spomenik četničkom vojvodi", podsjetile su danas Vijesti.