Nekoliko različitih kriminalnih grupa, sastavljenih od članova porijeklom iz bivših jugoslovenskih republika - Crne Gore, Slovenije, Hrvatske, Bosne i Hercegovine i Srbije, i dalje je, u velikom obimu, uključeno u krijumčarenje kokaina iz Južne Amerike do različitih evropskih odredišta, navodi se u novom izvještaju Europola pod nazivom "Dekodiranje najopasnijih kriminalnih mreža EU“, koji je danas predstavljen u Briselu.

Analiza, saopšteno je danas iz Europola, obuhvata podatke svih država članica Evropske Unije i 17 partnerskih zemalja Europola o najopasnijim kriminalnim mrežama u Evropi.

“Ovo je rezultiralo jedinstvenim skupom podataka od 821 najrizične kriminalne mreže, sa opširnim informacijama o svim aspektima, koji ih opisuju i pomažu u procjeni njihove prijetnje. Članstvo ove kriminalne mreže prelazi 25.000 pojedinaca. Ove mreže su aktivne u kriminalnim aktivnostima - od trgovine drogom do krijumčarenja migranata, imovinskog kriminala...”, piše u saopštenju Europola.

Foto: Europol

Analizom 821 kriminalne mreže, naveli su iz Europola, rasvijetljene su njihove osnovne karakteristike.

"Karakteriše ih snažno prisustvo širom EU i regiona Zapadnog Balkana. Oni su, takođe, uspostavili veoma snažno prisustvo u Latinskoj Americi, iskorišćavajući mogućnosti za korupciju u ključnim lukama i u brodarskim kompanijama. Oni na taj način vrše sveobuhvatnu kontrolu nad snabdijevanjem kokainom. Neke od ovih grupa su specijalizovane i, u velikoj mjeri, uključene u razne oblike nasilja, profesionalne otmice i pogubljenja, korupciju, pranje novca, trgovinu oružjem i eksplozivom i falsifikovanim dokumentima. Nasilje se, uglavnom, koristi kao odmazda za izgubljene ili propale pošiljke droge, ali i za sticanje dominacije nad teritorijom ili lancem snabdijevanja", piše u izvještaju Europola.

Pored ostalog, otkriveno je da su u stanju da se u velikoj meri infiltriraju i zloupotrebljavaju legalne poslovne strukture.

“Ovo pomaže njihovim kriminalnim poslovima da napreduju, omogućava im da operu svoj kriminalni profit i štiti ih od otkrivanja. Osamdeset šest odsto najopasnijih kriminalnih mreža koristi legalne poslovne strukture, velika većina u EU”, navode iz Europola.

Sjedište i u zemljama porijekla ključnih članova

Među članovima 821 najopasnije kriminalne mreže bilo je zastupljeno ukupno 112 nacionalnosti.

"Pri čemu je 68 odsto mreža sastavljeno od pripadnika više nacionalnosti. Međutim, posmatrajući lokacije njihovih osnovnih aktivnosti, velika većina zadržava snažan geografski fokus i ne proširuje svoje osnovne aktivnosti preširoko”, saopšteno je iz Europola.

Vođstvo 82 procenta najopasnijih kriminalnih mreža, navode, nastanjeno je ili u glavnoj zemlji aktivnosti ili u zemlji porijekla ključnih članova.

Polovina najopasnijih kriminalnih mreža, piše u analizi, uključena je u trgovinu drogom, kao glavnu kriminalnu aktivnost.

“Više od 70 odsto mreža učestvuje u korupciji da bi olakšale kriminalne aktivnosti ili ometale sprovođenje zakona ili sudske postupke. Njih 68 odsto koristi nasilje i zastrašivanje kao svojstvenu osobinu njihovog načina rada”, navode iz Europola.

Izvršna direktorka Europola, Ketrin De Bol, rekla je, na današnjoj konferenciji za novinare, da kriminalci napreduju u tajnosti, ali da "oni to mijenjaju”.

Ketrin De Bol Foto: Europol

“Ovaj izveštaj Europola je najopsežnija studija o ključnim kriminalnim mrežama koju su organi za sprovođenje zakona ikada sproveli na evropskom nivou. Zahvaljujući saradnji svih država članica EU i 17 zemalja partnera Europola, osvjetljavamo aktivnosti najopasnijih kriminalnih mreža u EU. Ovi podaci, koji su sada centralizovani u Europolu, daće agencijama za sprovođenje zakona prednost koja im je potrebna da bolje ciljaju i sprovode prekogranične krivične istrage”, navela je ona.

Novo oružje za borbu protiv kriminala

Belgijska ministarka unutrašnjih poslova,

Anelis Verlinden

, smatra da se time uvodi novo sredstvo u borbi protiv teškog i organizovanog kriminala.

“Ovaj izvještaj predstavlja značajnu prekretnicu za naše belgijsko predsjedavanje, i zaista, za cijelu evropsku zajednicu, odražavajući našu nepokolebljivu posvećenost zaštiti bezbjednosti i bezbjednosti naših građana. Iako je ovaj izveštaj, sam po sebi, veoma važno dostignuće, on je samo početak”, kazala je Verlinden.

Njen kolega iz resora pravde, Pol Van Tigčelt, istakao je da je borba protiv organizovanog kriminala apsolutni prioritet za Belgiju.

“I ovo je važno novo oružje u toj borbi. Sada, prvi put, imamo sve ključne podatke o najopasnijim kriminalnim mrežama na jednoj lokaciji. Sljedeći korak je da različite policijske snage država članica nastave da obogaćuju ove centralizovane informacije kako bismo mogli dalje krivično goniti i rasformirati ove mreže”, kazao je Tigčelt.

Evropska komesarka za unutrašnje poslove,

Ilva Johanson

, ocijenila je da je organizovani kriminal jedna od najvećih prijetnji sa kojima se danas suočavamo.

“Prijeteći društvu korupcijom i ekstremnim nasiljem. Moramo da znamo protiv čega se borimo, zato je mapiranje organizovanog kriminala ključni cilj naše strategije EU”, navela je ona.

Pravosuđe da radi bez zastrašivanja

Evropski komesar za pravosuđe,

Didije Rejnders, rekao je da će uticaj novog izvještaja imati značajne implikacije na pravosudne sisteme širom EU i vladavinu prava.

“Sudije i tužioci mogu da se bore protiv organizovanog kriminala samo ako su oslobođeni zastrašivanja, prijetnji ili pokušaja da utiču na njihov profesionalni integritet. Pošto najopasnije kriminalne mreže vode kriminalne operacije bez granica, saradnja između stručnjaka je od vitalnog značaja”, kazao je Rejnders.

Zbog toga će, naveo je on, Evropska komisija podržati prijedloge za novu pravosudnu mrežu EU, koja će biti postavljena u Eurodžastu, sa fokusom na organizovani kriminal, uključujući ciljeve visoke vrijednosti.